Words from the Spanish-Tagalog ‘vocabulario’ or dictionary, Libreria Martinez, circa 1810
Conclusion
J
Jabon – sabon; de la tierra – gugo
Jamas – cailan man!
Jarana – ingay
Jardin – halamanang aliwan (park)
Jaula – colongan nang manga ibon o nang mga olol
Juramento – manumpa
L
Labrador – magsasaca
Lanzar – magpaalis para nang pagpapaalis nang demonio sa catauan nang tauo
Lastimoso – cahabaghabag
Lavacaras – mapaglangislangis
Lealtad – catapangang loob at camahalan
Lechero – ang nagbibili nang gatas
Lechon – biic; colig
Lego – hindi clerico; mangmang na di maalam nang sulat; ang manga paring religioso na hindi naguiguing de misa
Leido – ang maraming napagbasa
Leon – halimao
Lejano – malayo
Licor – tuba; tinamis
Lindo – mabuti; lalaquing parang babayi
Loa – puri
Loma – burol
Loza – manga garing, pinggan, mangcoc at iba pang ganganito
Lozano – lubhang malago; masaya; maganda ang quilos at anyo
M
Macho – hayop na lalaqui
Madrugada – madaling araw
Magnifico – mahalaga
Mantelerio – ang kapisanan ng mantel at servilleta
Mocoso – uhuguin
Moneda – salaping guinto, pilac o tanso
Monis – bagay na maliit at mariquit
Morrion – Isang bagay na isinusuot sa ulo na minsa, i, may plumaje, na gamit sa pagbabaca
N
Nieve – tubig na namumuo na lumalagpak sa lupa na lubhang maputi
Niña – itim ng mata; balintataw
Nodriza – tagapagalaga; yaya
Novela – manga historiang hindi totoo
O
Olla – laoya; palayok
Opera – isang tugtog nang musica na guinagamit sa comedia
P
Pabellon – culambo
Pajero – ang nagbibili o nagdadala ng dayami sa ibang lugal
Paraguas – payong
Pelilloso – maquilitiin
Pendejo – balahibo sa puson at sa singit
Perrero – ang may tungcol nang papalabas nang manga aso sa loob nang simbahan
Pesadilla – bangungut
Petaca – sisidlan nang tabaco o hitso
Petate – banig
Pichon – inacay ng calapati
Pique – dalamhating galing sa pagkabigo
Pirata – tulisan ng dagat. Ang ualang aua sa capagalan nang iba
Pito – panotsot
Polleria – pinagtitindahan nang manga sisiw
Poltron – tauong tamad, alisaga at caauay sa gaua
Poquito – camunti; caunti; camicmic
Porquera – hihigan o tahanan nang baboy ramo
Porqueria – libag; dumi; cababuyan; casalaulaan
Potencia – bagsic; capangyarihan
Porvida – sumpa
Porvenir – ang mangyayari o panahong darating
Prado – pastulan
Q
Queja – daing; hinanaquit
Quena – sunog
Quinta – bahay o lugal na pinagaaliuan
Quitaguas – payong
Quitasol – payong
R
Rada – canlungan nang manga sasakyan
Raido – gulanit; nasnas
Rapta – babaying inagao o itinanan nang lalaqui
Recio – malacas; matibay
Rebisnieto – apo sa talampacan
Recto – matouid
Replica – sagot
Reir – tumawa
Relampago – kumidlat
Remeter – ipaloob na muli; ipasoc sa kalooban
Remitir – ipadala; patauarin ang sala
Revolver – haluin; halucayin; uncatin
Ribera – tabi; baybayin
Rigor – bangis; kabanguisan
Rio – ilog
Risa – taua; ngiti
S
Sandia – pacuan
Sanguino – maraming dugo
Santo – banal; taga langit
Sementera – buquid; palayan
Senda – landas
Señor – poon; maguinoo
Serenata – tugtugan ng musica sa gabi at sa hamog
Sesada – pritadang utac
Solana – lugal na naarawang mabuti
Sombrilla – payong na munti
Soplado – mapagmarikit
Soso – walang asin; matabang
Sosiego – cabanayaran; tahimic; payapa
Suave – anayad; malambot; malata
T
Tabique – dingding
Taborete – silyang upuan
Tacha – pintas
Tahona – Guilingan ng harina na kabayo ang humihila. Bahay na gauan nang tinapay na ipinagbibili sa bayan
Taimado – pusacal
Talabada – tampal
Taller – lugal na gagauan ng gaua sa camay
Tambien – naman
Tasa – mangcoc; tagayan
Taranieto – apo sa talampacan
Terremoto – lindol
Terso – malinis
Tibio – malacuco; malahininga
Tinieblas – kadiliman
Tizon – dupong – Half-burned wood, according to Serrano-Laktaw dictionary. Put the half-burned wood in the ashes in order to re-ignite the fire.
Tocho – mangmang; hangal
Tragon – matacao
V
Valiente – matapang
Vallado – bacod; pilapil
P.S. Thanks to Manny Chaves for CDs of the Leonard Cohen song “A Thousand Kisses Deep” and “The Light of a Million Mornings” as sung by the Loboc Children’s Choir, Bohol.